Waan ku faraxsanahay in ay ku cajabisay qaybtii hore, aad baad ugu mahadsantihiin dhiirigelintiina.
Hadii aadan qaybtii hore soo akhrisan, Halkan ayaad ka heli kartaa 👈
Si aan u sii ambaqaadno taxanaheena "Faham Kumbuyuutar-kaaga, si aad ugu isticmaashid habka ugu hagaagsan", waa muhiim inaan fahamno qayb kasta oo ka mid ah aaladdan. Qof kasta oo raba inuu si dhab ah u fahmo kumbuyuutarka, waa inuu aqoon u yeeshaa qaybahan asaasiga ah.
Waa kuwan liiska qaybaha ugu muhiimsan ee aan mid mid ugu faahfaahin doonno qormooyinkeena xiga, oo aan ugu talagalnay in qof kasta uu fahmo:
Liiska Qaybaha Ugu Muhiimsan ee Kumbuyuutarka (Hardware & Software)
Halkan waxaan kuugu soo bandhigaynaa qaybaha udub-dhexaadka u ah kumbuyuutar kasta. Waxaan u sharaxnay si fudud oo la-barbardhig leh si ay maskaxdaada ugu sawiranto shaqada ay qabtaan:
1. Central Processing Unit (CPU) - Unugga Dhexe ee Hawlgelinta
La-barbardhig: Waa "Maskaxda" kumbuyuutarka.
Shaqadiisa: Waa qaybta ugu muhiimsan ee fulisa dhammaan xisaabta, fikirka, iyo amarrada uu kumbuyuutarku qaato. Xawaaraha kumbuyuutarkaaga intiisa badan wuxuu ku xiran yahay awoodda CPU-gaaga.
2. Random Access Memory (RAM) - Xusuusta Ku-meel-gaarka ah
La-barbardhig: Waa "Miiska Shaqada" ee maskaxda (CPU).
Shaqadiisa: Waa xusuus aad u dheeraysa oo si ku-meel-gaar ah u haysa xogta uu CPU-gu markaas la shaqaynayo. Markasta oo aad barnaamijyo badan furtid, RAM-ka ayaa sii buuxsamaya. Haddii RAM-ku uu yaraado, kumbuyuutarkaaguna wuu gaabinayaa.
3. Storage (Kaydka) - Kaydiyaha Joogtada ah
La-barbardhig: Waa "Kabadhka ama Khasnadda Kaydka" ama "Maktabadda" kumbuyuutarka.
Shaqadiisa: Waa meesha si joogto ah loogu kaydiyo dhammaan faylashaada, barnaamijyadaada, sawirradaada, iyo nidaamka hawlgelinta (OS-ka). Waxaa jira laba nooc oo waaweyn:
Hard Disk Drive (HDD): Noocii hore, wuxuu u shaqeeyaa sida saxan wareegaya. Wuu ka raqiisan yahay kan kale, laakiin wuu ka gaabiyaa.
Solid-State Drive (SSD): Nooc casri ah, wuxuu u shaqeeyaa sida
Flash
-ka. Aad ayuu uga dheereeyaa HDD-ga, wuxuuna kumbuyuutarka ka dhigaa mid si degdeg ah u shaqeeya.
4. Motherboard - Looxa Hooyada
La-barbardhig: Waa "Lafdhabarta" ama "Nidaamka neerfayaasha" kumbuyuutarka.
Shaqadiisa: Waa loox (board) weyn oo isku xira dhammaan qaybaha kale ee kumbuyuutarka (CPU, RAM, Storage, iwm). Wuxuu u suurageliyaa in ay wada xiriiraan oo ay isla shaqeeyaan.
5. Graphics Processing Unit (GPU) - Unugga Habaynta Muuqaalka
La-barbardhig: Waa "Farshaxaniistaha Muuqaalka".
Shaqadiisa: Wuxuu si gaar ah mas'uul uga yahay soo saarista iyo habaynta wax kasta oo aad shaashadda ku aragto – sawirro, fiidiyowyo, naqshado 3D, iyo gaar ahaan ciyaaraha (games). Kumbuyuutarrada qaar wuxuu ku dhex jiraa Motherboard-ka, qaarna waa ka gooni oo waa lagu rakibtaa, kan ayaa awood badan.
6. Power Supply Unit (PSU) - Qaybta Dabaynta
La-barbardhig: Waa "Wadnaha" kumbuyuutarka.
Shaqadiisa: Wuxuu korontada ka soo qaadaa jaajarka, wuxuuna u beddelaa tamar ay qaybaha kala duwan ee kumbuyuutarku isticmaali karaan. La'aantiis, kumbuyuutarku ma shaqayn karo.
7. Operating System (OS) - Nidaamka Hawlgelinta
La-barbardhig: Waa "Maamulaha Guud" ama "Turjubaanka" u dhexeeya adiga iyo qalabka (hardware).
Shaqadiisa: Waa barnaamijka ugu muhiimsan ee maamula dhammaan qalabka iyo barnaamijyada kale ee kumbuyuutarka. Wuxuu kuu suuragelinayaa inaad si fudud u isticmaasho kumbuyuutarka. Tusaalooyinka ugu caansan waa Windows, macOS (Apple), Linux, Android, iyo iOS.
Liiskan waa hagaha aan raaci doonno. Qormada xigta, waxaan si qoto dheer u falanqayn doonnaa CPU-ga, oo ah maskaxda kumbuyuutarka, si aan u ogaanno sida uu u fikiro iyo waxa ka dhiga mid awood badan.